آیات خدا در جهان هستی

همان‌طورکه از نظر قرآن تقوا و پرهیزکاری موجب افزایش معرفت و بصیرت انسان در تشخیص حق از باطل می‌شود، (انفال / 29) برخی آیات قرآن نیز به تأثیر گناه بر معرفت انسان اشاره می‌کند که درواقع تأکید و شاهدی بر واکنش نظام عالم هستی به رفتار انسان است. برخی از آیات مزبور عبارت‌اند از:

ثُمَّ کاَنَ عَاقِبَةَ الَّذِینَ أ‌َسَاءُوا السُّوأ‌َی أ‌َن کَذَّ بُواْ بایَاتِ اللَّه وَ کاَ نُواْ بها یَسْتَهْز‌ِءُونَ. (روم / 10)

آخر سرانجام کار آنان که بسیار به اعمال زشت و کردار بد پرداختند این شد که آیات خدا را تکذیب و تمسخر کردند (زیرا معصیت، دل را تاریک کند و چون بسیار شود به ظلمت کفر انجامد).

بنابر تفسیری از این آیه که با دو ترجمه اخیر (الهی قمشه‌ای و مکارم) سازگار است، ارتکاب گناهان بر معرفت انسان تأثیر می‌گذارد و مانع درک حقیقت می‌شود و کار افراد گناهکار به‌جایی می‌رسد که آیات الهی را تکذیب و مسخره می‌کنند.

البته در تفسیر آیه مزبور اختلاف‌نظر وجود دارد. برای نمونه علامه طباطبایی در تفسیر این آیه، هرچند تأثیر گناه را در کشاندنِ انسان به تکذیب و استهزای آیات الهی می‌پذیرد، تفسیر فوق را تنها به‌عنوان یک احتمال تفسیری از سوی برخی مفسرین نقل می‌کند و آن را نمی‌پذیرد و آیه را با توجه به سیاق و تناسبش با آیات قبلی، چنین معنا می‌کند:

آنگاه عذاب بد، سرانجام کسانی شد که بدی می‌کردند و چون آیات خدا را تکذیب و مسخره می‌کردند، سرانجامی جز این نداشتند. (طباطبایی، 1417ق: 16 / 164) بااین‌حال، جالب است که علامه طباطبایی در تفسیر آیاتی از قرآن، (بقره / 61 ؛ توبه / 77؛ مطففین / 12) از آیه مورد بحث (روم / 10) به‌عنوان شاهد استفاده کرده و طوری سخن گفته است که با تفسیر نخست (و مطرح در نوشتارِ حاضر) سازگار است. (بنگرید به: همان: 1 / 190؛ 9 / 362؛20 / 259)

وای بر تکذیب‌کنندگان در آن هنگام؛ آنان‌که روز جزا را دروغ می‌پندارند. و جز هر تجاوزپیشه گناهکاری آن را به دروغ نمی‌گیرد. [همان که] چون آیات ما بر او خوانده شود، گوید: [اینها] افسانه‌های پیشینیان است. (مطففین / 13 ـ 10)

آیات فوق نیز به خوبی بیانگر تأثیر گناه بر معرفت انسان است و روشن می‌سازد که تعدی و تجاوز از اعتدال فطری و غرق شدن در شهوات و گناهان، کار انسان را به انکار قیامت و زندگی اخروی و تکذیب آیات الهی و باطل شمردن و افسانه دانستن آن می‌کشاند. (همان: 20 / 259؛ ابن‌عربی، 1368: 2 / 779)

نه چنین است، بلکه آنچه مرتکب می‌شدند زنگار بر دل‌هایشان بسته است. (مطففین / 14) این آیه نیز در ادامه آیات پیشین، به تأثیر گناه بر معرفت انسان می‌پردازد؛ با این بیان که گناهان موجب زنگار بستنِ دل می‌شود و صفای قلب و جلا و پاکی نفس را از بین می‌برد و مانع درک حقیقت و تشخیص حق از باطل می‌گردد. (طباطبایی، 1417ق: 20 / 260 ـ 259)

درحقیقت، تکرار و انباشته‌شدنِ گناهان و رسوخ آن در قلب، حجاب میان انسان و نورِ حقّ و حقیقت می‌شود و قلب آدمی، دیگر به صفای فطری و پاکی نخستینِ خود باز نمی‌گردد؛ (ابن‌ عربی، 1368: 2 / 779) ازاین‌رو، کسانی که دل‌نگرانِ معرفت راستین و درک و دریافت حقّ و حقیقت‌اند، با الهام از این آیات الهی، از حریم جان و دلِ خود مراقبت نموده، صفای قلب خویشتن را با آلودگی گناهان و رذائل اخلاقی تیره و تار نمی‌سازند.

نکته: مسئله تأثیر گناه بر معرفت، برای پیروان ادیان آسمانی و کسانی که در عرصه عرفان و اخلاق قدم می‌نهند، پذیرفته و مفروض است و انسان پیش از تشویق به کسب معرفت در این عرصه‌ها بیشتر به تهذیب نفس و پاک‌سازی اخلاقی موظف می‌گردد. افزون بر این، امروزه این بحث در عرصه معرفت‌شناسی نیز مطرح و مورد توجه است و بر آن تأکید می‌شود که نه‌تنها آلودگی‌های اخلاقی می‌تواند معرفت بشر را به انحراف بکشاند، بلکه آن را باید از مقولات اصلی معرفت‌شناختی دانست. (بنگرید به: ملکیان، 1381؛ پورسینا، 1385: 15 ـ 14)

در واقع راستی و درستی انسان در این است که مطابق تدبیرِ قانون الهی قدم بردارد تا چنان‌که باید، بیندیشد، بخواهد و عمل کند. ازاین‌رو، گناه و معصیت، مخالفت با قانون الهیِ حاکم بر جهان است و نظم الهی جهان را برهم می‌زند. (بنگرید به: ژیلسون، 1370: 504 و 516) یعنی انسان با اختیار خود، که همانا به‌کارگیری آزادانه اراده است، می‌تواند تابع نظام اخلاقی نشود و گناه را برگزیند. (بنگرید به: پورسینا، 1385: 176 ـ 175)

- See more at: http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13930102000249#sthash.TPZR4EVs.dpuf

در قرآن خداوند توجه ما را به موضوع مهمی در مورد جو زمین جلب می کند.

(وَجَعَلْنَا السَّمَاءَ سَقْفًا مَحْفُوظًا وَهُمْ عَنْ آیَاتِهَا مُعْرِضُونَ) سوره انبیا آیه ۳۲

“و آسمان را سقفی محافظ قرار دادیم ولی آن ها از نشانه های او روی گردان هستند”.

این خاصیت آسمان با تحقیقات دانشمندان در قرن ۲۰ ثابت شد. جوی که اطراف زمین را فراگرفته است دارای عملکرد های حیاتی بسیار مهمی است. یک نقش آن حفاظت کردن زمین در مقابل شهاب سنگ های کوچک و بزرگ است تا به زمین برخورد نکنند.

علاوه بر این، جو زمین تشعشعات خورشیدی را صافی می کند و اجازه نمی دهد که همگی آن ها از جو عبور کنند زیرا بسیاری از آن ها برای حیات روی کره زمین بسیار خطرناک هستند. جالب است که جو تنها تشعشات مفید و بی ضرر شامل نور قابل مشاهده ، فرکانس محدوده اشعه فرابنفش و امواج رادیویی را اجازه عبور می دهد. تمامی این تشعشعات برای حیات روی زمین ضروری هستند. فرکانس محدوده اشعه فرابنفش که جو زمین تنها مقداری از آن را اجازه عبور می دهد برای انجام عمل فوتوسنتز که در گیاهان انجام می شود بسیار مهم است. بیشتر تشعشعات فرابنفش قوی که از طرف خورشید ساطع می شوند توسط جو گرفته می شوند و فقط قسمت ضروری و کمی از آن طیف به زمین می رسد.

نقش حفاظتی جو به این جا خاتمه نمی یابد. جو همچنین زمین را در مقابل دمای بسیار کم فضای بیرونی که حدود ۲۷۰ درجه سانتی گراد زیر صفر است حفاظت می کند.

 اگر به سطح ماه نگاه کنید می بینید که دارای فرورفتگی های عمیقی است که در اثر برخورد شهاب سنگ ها با آن می باشد. ولی خداوند خالق جو زمین را به گونه ای آفریده است تا این اجرام اجازه رسیدن به زمین نداشته باشند و قبل از رسیدن به سطح زمین در اثر حرارت زیاد به وجود آمده در اثر اصطکاک با جو ذوب می شوند. خداوند را به خاطر این نعمت بزرگ شاکر هستیم؟

بسیاری از ما حتی به آسمان بالای سرخودمان نگاه نمی کنیم چه برسد به اینکه به نقش آن توجه کنیم. تصور کنید که این نقش جو در حفاظت در مقابل سنگ های آسمانی وجود نداشت، آن وقت زمین به چه شکلی در می آمد؟ آن وقت ساکنان زمین باید دائم در مورد برخورد سنگ ها نگران باشند.

معنایى كه براى فطرى بودن معرفت خدا بیان شد در واقع، از رابطه وجودى انسان با آفریننده هستى بخش، حكایت مى كند و چنین شناختى از آفریده اى كه آمادگى درك آن را داشته باشد جداشدنى نیست و از این رو تعبیر «فطرى» در مورد آن كاملاً صدق مى كند. چنین شهودى نه تنها به اصل «وجود» آفریننده تعلق مى گیرد، بلكه به همه شؤون رابطه اى كه ذكر شد ـ و از جمله «ربوبیت» ـ نیز تعلق مى گیرد، چنان كه استعمال كلمه «ربّ» در آیه میثاق، شاهد آن است، یعنى در این شهود هم وجود خدا و هم ربوبیّت او ثابت مى شود. و اگر چنین رابطه وجودیى بین انسان و موجود دیگرى وجود مى داشت مورد شهود قرار مى گرفت پس این معرفت به «وحدت و یگانگى خدا» نیز تعلّق مى گیرد، و به همین جهت است كه عذرى براى شرك، باقى نمى گذارد: اَوْ تَقُولُوا اِنَّما اشرك...».
و چون الوهیت و معبودیت، تنها سزاوار كسى است كه خالق و ربّ باشد ثابت مى شود كه جز «اللّه» كه مورد شهود فطرى مى باشد هیچ كس شایسته پرستش و عبادت نیست و بدین ترتیب مى توان گفت كه توحید در خالقیت و ربوبیت و الوهیت، امرى فطرى است. حضرت صادق(علیه السلام) به حسب چند روایت كه در كافى از ایشان نقل شده در تفسیر آیه فطرت فرمودند: «فَطَرَهُمْ عَلى التَّوْحِید[7]». و شاید آیه (60) از سوره «یس» نیز اشاره به همین معنى باشد كه مى فرماید: اَلَمْ اَعْهَدْ اِلَیْكُمْ یا بَنی آدَمَ لا تَعْبُدُوا الشَّیْطانَ اِنَّهُ لَكُمْ عَدُوٌّ مُبِینْ. وَ اَنْ ااعْبُدُونی هَذا صِراط مُسْتَقِیم; مگر به شما سفارش نكردم اى آدمى زادگان كه پرستش شیطان نكنید زیرا كه او دشمن آشكارى است براى شما، واین كه مرا پرستش كنید و راه راست همین است. به این تقریب كه راه راست همان است كه فطرت انسانى نشان مى دهد و آن پرستش خداى یگانه است و پرستش هر معبود دیگرى كجروى و انحراف از مسیر مستقیم فطرت مى باشد.

نخستین نکته ای که در هستی شناسی مطرح است، چرایی آفرینش و هدف داری خلقت است. خداوندی که آفریدگار این عالم گسترده و موجودات متنوع از جمله انسان است، «حکیم» است. حکمت او اقتضا می کند که در آفرینش هستی و موجودات، هدفی داشته باشد. قرآن کریم می فرماید: «و هو الّذی خلق السمواتِ و الارض بالحقّ؛او خدایی است که آسمان ها و زمین را به حق آفریده است.»

آفرینش به حق، اشاره به هدف دار بودن خلقت است و نفی عبث و پوچی در کارهای پروردگار و بازی و بیهوده نبودن خلقت. انسان نیز که یکی از پدیده های این مجموعه گسترده است، بر اساس حق آفریده شده و آغاز و انجامی دارد و با شناخت این هدف و مسیر و ابزار رسیدن به آن هدف، می تواند گام در مسیر کمال بردارد. خداوند می فرماید: «افحسبتم انّما خلقناکم عبثاً و انّکم الینا لا ترجعون؛ آیا پنداشتید که ما شما را بیهوده آفریدیم و به سوی ما بازگردانده نمی شوید؟»

شهید مطهری (ره) می فرماید: «موجودات جهان، با نظامی هم آهنگ، به یک سو و به طرف یک مرکز، تکامل می یابند. آفرینش هیچ موجودی عبث و بیهوده و بدون هدف نیست. جهان با یک سلسله نظامات قطعی که «سنن الهیّه» نامیده می شود، اداره می شود. انسان در میان موجودات، از شرافت و کرامت مخصوص برخوردار است و وظیفه و رسالتی خاص دارد. مسئول تکمیل و تربیت خود و اصلاح جامعه خویش است. جهان، مدرسه انسان است و خداوند به هر انسانی بر طبق نیّت و کوشش صحیح و درستش پاداش می دهد.»

این نکته در هستی شناسی، انسان را وا می دارد که فلسفه وجودی خویش و هدف آمدن و رفتن خود را بداند و در مسیر تعالی روحی خویش قدم بردارد. همه انسان های بلند اندیش و حقیقت جو، با این نکته به عنوان یک سؤال جدّی و اساسی برخورد کرده اند که «چرا می آییم؟ چرا می رویم؟ هدف از آفرینش ما چیست؟» و اندیشیدن به این نکته، جز در سایه «هدف داری هستی» صورت نمی پذیرد. به قول مولانا:

روزها فکر من این است و همه شب سخنم

که چرا غافل از احوال دل خویشتنم

زکجا آمده ام؟ آمدنم بهر چه بود؟

به کجا می روم آخر؟ ننمایی وطنم

مرغ باغ ملکوتم نِیَم از عالم خاک

چند روزی قفسی ساخته اند از بدنم

ای خوش آن روز که پرواز کنم تا برِ دوست

به هوای سر کویش پر و بالی بزنم

من به خود نامدم این جا که به خود باز روم

آن که آورده مرا، باز برد در وطنم

 در قرآن کریم نسبت به شگفتی آفرینش خداوند و اسرار خلقت و نظم حاکم بر عالم هستی آیات فراوانی آمده و از انسانها و مؤمنین خواسته با دیده بصیرت به اینگونه امور توجه کنند تا پی به عظمت خلقت ببرند از جمله این آیات:
 

«آیات 3 و 4 سوره مُلک»

ترجمه: ( از تفسیر نمونه جلد 24 )

3- همان کسی که هفت آسمان را بر روی یکدیگر آفرید، در آفرینش خداوند رحمان هیچ تضاد و عیبی نمی بینی، بار دیگر نگاه کن، آیا هیچ شکاف و خللی مشاهده می کنی؟

4- بار دیگر (به عالم هستی) نگاه کن سرانجام چشمانت (در جستجوی خلل و نقصان ناکام مانده) به سوی تو باز می گردد در حالی که خسته و ناتوان است.

تفسیر آیات:

در تفسیر نمونه جلد 24 صفحه 315 الی 324 ذیل این آیات نوشته اند:

«هیچ نقصی در جهان هستی نمی بینی»

 این سوره با مسأله مهم مالکیت و حاکمیت خداوند و جاودانگی ذات پاک او آغاز می شود که در واقع کلید همه بحثهای این سوره است.بعد از بیان نظام مرگ و زندگی به نظام کلی جهان پرداخته، و انسان را به مطالعه مجموعه عالم هستی دعوت می کند، تا از این طریق خود را برای آن آزمون بزرگ آماده کند، پس می فرماید: «همان خدایی که هفت آسمان را بر روی یکدیگر آفرید»(الذی خلق سبع سمواتٍ طباقا).

قرآن کريم، به آفرينش و خلقت، موجودات و انسان نخستين «آدم»، در شش روزاشاره نموده؛ ولي به تفصيل تورات نيامده است. در عين حال، قرآن مجيد، در 7 سوره که واژه «ستة ايام» در آن ها آمده، به طور اختصار، و گوناگون به آفرينش آسمان، زمين و ديگر موجودات پرداخته است. بنابراين، با زيربنا قرار دادن آيات فوق به عنوان متن داستان و با استفاده از آيات ديگر، داستان آفرينش را در شش روز از ديدگاه قرآن پي‌‌‌‌مي‌‌‌‌گيريم.

إِنَّ ربَّکُمُ اللهُ الّذی خَلَقَ السّمواتِ و الارضَ فی السِّتة ايّامٍ ثمَّ اسْتوی علی العرشِ يُغْشِی الّيلَ و النّهارَ يََطْلُبُهُ حَثِيثاً و الشَّمسَ و القمرَ و النُّجومَ مسخَّراتٍ بِامْرهِ اَلا لَهُ الخَلقُ وَالْامْرُ تبارک اللهُ رَبُّ العالمين. «پروردگار شما، خداوندي است که آسمان ها و زمين را در شش روز (شش دوران) آفريد؛ سپس به تدبير جهاني هستي پرداخت؛ با «پردة تاريک» شب و روز را مي پوشاند؛ و شب به دنبال روز، به سرعت درحرکت است؛ و خورشيد و ماه و ستارگان را آفريد، که مسخّر فرمان او هستند. آگاه باشيد که آفرينش و تدبير «جهان» از آنِ او (و به فرمان او) است. پر برکت (و زوال ناپذير) است، خداوندي که پرودگار جهانيان است.»

إِنَّ ربَّکُمُ اللهُ الّذی خَلَقَ السّمواتِ و الارضَ فی السِّتة ايّامٍ ثمَّ اسْتوی علی العرشِ، يُدَبّرُ الامرَ ما مِنْ شفيعٍ إلاّ بعدَ اذنهِ  ذلکم ُ اللهُ ربُّکمْ فَاعْبُدوه أفَلا تذکَّرون. «پروردگار شما، خداوندي است که آسمان­ها و زمين را در شش روز (شش دوران) آفريد؛ سپس بر تَخْت «قدرت» قرار گرفت،‌ و به تدبير کار (جهان) پرداخت؛ هيچ شفاعت کننده اي، جُز با اذن او نيست؛ اين است خداوند، پروردگار شما! پس او را پرستش کنيد. آيا متذکّر نمي­شويد؟!»⁶

وَ هو الذی خَلقَ السَّمواتِ و الارضَ فی ستَّةِ أيّامٍ و کان عرشُهُ علی الماءِ لِيَبْلُوَکُمْ ايُّکم أحْسَنُ عملاً و لَئِنْ قُلْتَ إنَّکم مَبْعُثُونَ من بعدِ الْمَوتِ لَيَقولونَّ الَّذينَ کفروا إنْ هذا إلاّ سِحرٌ مُبِين.

«او کسي است، که آسمان­ها و زمين را در شش روز (شش دوران) آفريد؛ و عرشِ (حکومت) او، بر آب قرار داشت؛ (بخاطر اين آفريد) تا شما را بيازمايد که کدام يک عملتان بهتر است. و اگر (به آن­ها) بگويي: «شما بعد از مرگ، برانگيخته ميشويد»، مسلّماً کافران مي­گويند: «اين سحر آشکار است!»

الَّذی خَلَقَ السَّمواتِ و الارضَ و ما بينهما فی ستة ايّامٍ ثُمَّ اسْتَوی علی العرشِ الرَّحمنُ فَسئَلْ بِهِ خَيراً. «همانا (خداي) که آسمان ها و زمين و آنچه را ميان اين دو وجود دارد، در شش روز (شش دوران) آفريد؛ سپس بر عرش «قدرت» قرار گرفت، (و به تدبير جهان پرداخت، او خداوندِ) رحمان است؛ از او بخواه که از همة چيز آگاه است.»

اللهُ الَّذی خَلَقَ السَّمواتِ و الارضَ و ما بينهما فی ستة ايَّامٍ ثُمَّ اسْتَوی علی العرشِ ما لَکُم من دونهِ مِنْ وَلِیٍّ وَ لا شَفِيعٍ أفلا تَذَکَّرُونَ. «خداوند کسي است که آسمان­ها و زمين و آنچه را ميان اين دو است، در شش روز (شش دروان) آفريد، سپس بر عرش «قدرت» قرار گرفت؛ هيچ سر پرست و شفاعت کننده اي براي شما جُز او نيست؛ آيا متذکّر نمي­شويد؟!»

وَ لَقَدْ خلقنا السَّمواتِ و الارضَ وَ ما بينهما فی ستَّةِ ايّامٍ وَ ما مسَّنَا مِنْ لُّغوبٍ. «ما آسمان ها و زمين را در شش روز (شش دوران) آفريديم، و هيچ گونه رنج و سختي به ما نرسيد. (با اين حال چگونه زنده کردن مردگان براي ما مشکل است؟!»    

هو الَّذی خَلَقَ السَّمواتِ و الارضَ و ما بينهما فی ستة ايَامٍ ثُمَّ اسْتَوی علی العرشِ يَعْلَمُ ما يَلِجُ فی الارضِ و ما يَخْرُجُ مِنْها و ما يَنْزِلُ مِنَ السَّماءِ و ما يَعْرُجُ فيها و هو مَعَکُمْ أيْنَ ما کُنْتُمْ وَ اللهُ بِما تَعْمَلونَ بَصيرٌ. «او کسي است که آسمان­ها و زمين را در شش روز (شش دوران) آفريد؛ سپس بر تَخت قدرت قرار گرفت (و به تدبير جهان پرداخت)؛ آنچه را از آن خارج مي شود و آنچه به آسمان بالا مي رود؛ و هر جا باشيد او با شماست. و خداوند نسبت به آنچه انجام مي­دهيد بيناست.»

شأن نزول آیه الکرسی

در قرآ ن کریم آیا تی که بر پیامبر اسلام نازل می شد دارای علت وسببی بود که به اذن خداوند توسط فرشتگان برای رسول اکرم(ص) فرستاده می شد که در مجموع به آنها شأ ن نزول می گویند . و سبب نزول آیه الکرسی درسوره بقره احتمالا این بوده که قوم یهود معتقد بودند که خداوند تبارک وتعالی پس از خلقت آفرینش آسمانها و زمین و... خسته شده و برای رفع خستگی روی کرسی نشست که آیه مبارک آیه الکرسی بر رد عقاید منحرف کننده قوم یهود نازل شد.

 رسول اکرم(ص) در هنگام خواندن آیه الکرسی تبسم می کردند و می فرمودند : آیه الکرسی گنج بزرگ و رحما نی است که زیر عرش (همان کرسی) به من نازل شدو نیز در روایت آمده است که هنگام نزول آیه الکرسی هزار فرشته تا رسیدن به حضرت رسول اکرم(ص) این آیه مبارک وعظیم را همراهی می کرد.

 آیه الکرسی منشأ خیر وبرکتی است که خداوند تبارک وتعالی توسط رسول اکرم(ص)در سوره مبارک بقره به انسان عطا فرموده است و خداوند می فرماید: این آیه عظیم الشأن و با برکت را به بندگانم هدیه می کنم وبه همین دلیل است که پیغمبر عزیز ما به پیروانش توصیه می کند که آیه الکرسی را مورد توجه خاص قرار دهند و تلاوت کنند تا از منشأ خیر و برکت آن بهره گیرند.

عكس العمل شيطان هنگام نزول آيه الكرسي

امام محمد باقر از امير المومنين (ع) روايت فرموده: هنگامي كه آيت الكرسي نازل شد رسول خدا (ص) فرمود آيه الكرسي آيه اي است كه از گنج عرش نازل شده و زماني كه اين آيه نازل گشت هر بتي كه در جهان بود با صورت به زمين خورد.

در اين زمان ابليس ترسيد و به قومش گفت :"امشب حادثه اي بزرگ اتفاق افتاده است باشيد تا من عالم را بگردم و خبر بياورم.

ابليس عالم را گشت تا به شهر مدينه رسيد مردي را ديد و از او سوال كرد: " ديشب چه حادثه اي اتفاق افتاد"

مرد گفت "رسول خدا فرمود:" آيه اي از گنج هاي عرش نازل شد كه بت هاي جهان به خاطر آن آيه همگي با صورت به زمين خوردند. ابليس بعد از شنيدن حادثه به نزد قومش رفت و حادثه را به آن ها خبر داد.

آيت الكرسي سيد آيات قرآن

پيامبر به حضرت علي (ع) فرمود: " يا علي ! من سيد عربم-مكه سيد شهر هاست- كوه سينا سيد همه كوه هاست- جبرئيل سيد همه فرشتگان است – فرزندانت سيد جوانان اهل بهشتند- قرآن سيد همه كتاب هاست – بقره سيد همه سوره هاي قرآن است – ودر بقره يك آيه است كه آن آيه 50كلمه دارد و هر كلمه 50 بركت دارد و آن آيت الكرسي است.

پاداش كسي كه آيت الكرسي را زياد مي خواند

عبدالله بن عوف گفته است:" شبي خواب ديدم كه قيامت شده است و من را آوردند و حساب من را به آساني بررسي كردند. آنگاه مرا به بهشت بردند و كاخ هاي زيادي به من نشان دادند. به من گفتند: درهاي اين كاخ را بشمار ؛ من هم شمردم 50 درب داشت. بعد گفتند: خانه هايش را بشمار. ديدم 175 خانه بود. به من گفتند اين خانه ها مال توست. آن قدر خوشحال شدم كه از خواب پريدم و خدا را شكر گفتم. صبح كه شد نزد ابن سيرين رفتم و خواب را برايش تعريف كردم. او گفت : معلوم است كه تو آيه الكرسي زياد مي خواني. گفتم : بله ؛ همين طور است. ولي تو از كجا فهميدي. گفت براي اينكه اين آيه 50 كلمه و 175 حرف دارد. من از زيركي حافظه او تعجب كردم. آنگاه به من گفت : هر كه آيه الكرسي را بسيار بخواند سختي هاي مرگ بر او آسان مي شود.

آیاتی از قرآن که به تأثیر رباخواری در زندگی دنیوی پرداخته‌اند، شاهدی بر واکنشِ نظام عالم هستی نسبت به رفتار انسان، بشمار می‌آیند: کسانی که ربا می‌خورند، برنمی‌خیزند مگر مانند برخاستنِ کسی که شیطان بر اثر تماس، آشفته‌سَرَش کرده است. این بدان سبب است که آنان گفتند: «دادوستد صرفاً مانند رباست». و حال آنکه خدا دادوستد را حلال، و ربا را حرام گردانیده است.

پس، هرکس، اندرزی از جانب پروردگارش بدو رسید، و [از رباخواری] باز ایستاد، آنچه گذشته، از آنِ اوست، و کارش به خدا واگذار می‌شود، و کسانی که [به رباخواری] باز گردند، آنان اهل آتش‌اند و در آن ماندگار خواهند بود. (بقره / 275)

علامه طباطبایی در تفسیر آیه فوق پس از بیان مطالب ارزشمندی در باب تأثیر رباخواری در زندگی فردی و اجتماعی به این نتیجه رسید که ربا تعادل و موازنه ثروت را در جامعه به هم می‌زند، و آن نظامی که فطرت الهی به آن راهنمایی می‌کند و باید در جامعه حاکم باشد را مختل می‌سازد. (طباطبایی، 1417ق: 2 / 415 ـ 414) خدا از [برکتِ] ربا می‌کاهد، و بر صدقات می‌افزاید، و خداوند هیچ ناسپاسِ گناهکاری را دوست نمی‌دارد. (بقره / 276)

این آیه با بیان اینکه خداوند ربا را دچار نقصان و بی‌برکتی می‌کند اما صدقات را افزایش، و به آن برکت می‌دهد، به کنش و واکنش میان انسان و عالم هستی اشاره می‌نماید؛ چراکه این کاهش و بی‌برکتی یا افزایش و برکت، هم اخروی و هم دنیوی است. بنابراین یکی از خصوصیات صدقات، این است که نمو می‌کند و این نمو، لازمه قهری صدقه است و از آن جداشدنی نیست؛ همچنان‌که یکی از خواص ربا کاهش مال و فنای تدریجی آن است و آنهایی که سرگذشت رباخواران را دیده‌اند همه از نکبت و نابودی اموال آنان و ویرانی خانه‌ها و بی‌ثمر ماندن تلاش‌هایشان خبر می‌دهند. (همان: 2 / 423)

به‌تعبیر ابن‌عربی، افزایش و کاهش به اعتبارِ نتیجه و بهره دنیوی و اخروی سنجیده می‌شود؛ ازاین‌رو، ثروتی که از راه رباخواری به‌دست آید، برکتی ندارد؛ زیرا از راه مخالفت با خدا فراهم شده است؛ پس نتیجه و سرانجامی شوم و ناگوار خواهد داشت و صاحب چنین ثروتی به گناهان دیگر نیز آلوده می‌شود؛ زیرا هر غذایی، انگیزه‌ها و رفتارهایی از جنس خود را در خورنده‌اش درپی دارد و لقمه حرام، انگیزه کارهای حرام را تقویت می‌کند. بنابراین رباخوار هم بار گناه رباخواری را بر دوش می‌کشد و هم آثار گناهانِ ناشی از آن برعهده اوست و چنین کسی در دنیا و آخرت زیان‌کار است. (ابن‌عربی، 1368: 1 / 159)

نکته: ربای فردی و اجتماعی در اصلِ زوال و محاق، یکسان و در آثار با هم متفاوت‌اند؛ برای نمونه از یک‌سو بسیاری از بیماری‌ها، کیفری است که رباخوار گرفتار آن و سپس زمین‌گیر و مطرود جامعه می‌شود و از سوی دیگر مردم کینه او را به دل می‌گیرند و با رفتارهای منفیِ خود او را منزوی می‌سازند.

در ربای بانک‌ها یا شرکت‌های دولتی و مردمی، آثار فردیِ ربا، مانند انزوا، سرزنش یا لعن، کمتر دیده می‌شود؛ ازاین‌رو، آنها بیشتر به گرفتن ربا تشویق می‌شوند ولی دیری نمی‌پاید که جامعه به دو طبقه مرفه و محروم تقسیم می‌شود و به‌تدریج طبقه محرومان در برابر سرمایه‌داران می‌شورند و زمان زوال جامعه فرا می‌رسد و عمر جامعه کوتاه می‌شود. (جوادی آملی، 1386ب: 12 / 557 ـ 556)

- See more at: http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13930102000249#sthash.rgfRPVSQ.dpuf

در برخی آیات قرآن (طلاق / 4 ـ 2) به تأثیر تقوا در گشایش زندگی انسان و رهایی از سختی‌ها و تنگناهای زندگی و افزایش رزق و روزی مادی و معنوی (طباطبایی، 1417ق: 19 / 331 ‌ـ 328؛ ابن‌عربی، 1368: 2 / 660) و نیز افزایش بصیرت انسان در تشخیص حق از باطل، (انفال / 29) اشاره شده است. در واقع تقوا و پرهیزگاری، قلب انسان را به نور بصیرتِ عقلانی منور می‌سازد تا حق را از باطل تمییز دهد.

تشخیص حق از باطل که در آیه فوق از ثمرات تقوا بشمار آمده است، هم در مقام اعتقاد است که شاملِ تفکیک ایمان و کفر و هدایت و ضلالت می‌شود؛ و هم در مقام عمل است که شاملِ تمایز میان اطاعت و معصیت می‌شود؛ و هم در مقام رأی و نظر است که فرق نهادن میان درست و نادرست را در برمی‌گیرد.

همچنین برخی آیات قرآن (اعراف / 128؛ طه / 132؛ قصص / 83) ثمره تقوا و پرهیزکاری را حُسن عاقبت و خوشبختی و سعادت دنیوی و اخروی دانسته‌اند که تأکیدی بر سنت الهی حاکم بر نظام هستی است.

(وَجَعَلْنَا السَّمَاءَ سَقْفًا مَحْفُوظًا وَهُمْ عَنْ آیَاتِهَا مُعْرِضُونَ) سوره انبیا آیه ۳۲

“و آسمان را سقفی محافظ قرار دادیم ولی آن ها از نشانه های او روی گردان هستند”.

این خاصیت آسمان با تحقیقات دانشمندان در قرن ۲۰ ثابت شد. جوی که اطراف زمین را فراگرفته است دارای عملکرد های حیاتی بسیار مهمی است. یک نقش آن حفاظت کردن زمین در مقابل شهاب سنگ های کوچک و بزرگ است تا به زمین برخورد نکنند.

علاوه بر این، جو زمین تشعشعات خورشیدی را صافی می کند و اجازه نمی دهد که همگی آن ها از جو عبور کنند زیرا بسیاری از آن ها برای حیات روی کره زمین بسیار خطرناک هستند. جالب است که جو تنها تشعشات مفید و بی ضرر شامل نور قابل مشاهده ، فرکانس محدوده اشعه فرابنفش و امواج رادیویی را اجازه عبور می دهد. تمامی این تشعشعات برای حیات روی زمین ضروری هستند. فرکانس محدوده اشعه فرابنفش که جو زمین تنها مقداری از آن را اجازه عبور می دهد برای انجام عمل فوتوسنتز که در گیاهان انجام می شود بسیار مهم است. بیشتر تشعشعات فرابنفش قوی که از طرف خورشید ساطع می شوند توسط جو گرفته می شوند و فقط قسمت ضروری و کمی از آن طیف به زمین می رسد.

نقش حفاظتی جو به این جا خاتمه نمی یابد. جو همچنین زمین را در مقابل دمای بسیار کم فضای بیرونی که حدود ۲۷۰ درجه سانتی گراد زیر صفر است حفاظت می کند.